Οι κλίκες

της Εβίνας Περδίκη*

[Το άρθρο αυτό το αφιερώνω σε όσους
κακοποιούνται συστηματικά στο νησί μας]

“Μην της μιλάς, είναι η κόρη του βασανιστή της χούντας” και την βασάνιζαν ανελέητα. Νομίζω πως η απέχθεια μου στις κλίκες άρχισε στα χρόνια στου σχολείου. Ήταν τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Αναρωτιέμαι τι απέγινε αυτό το κορίτσι που βάναυσα κακοποιήθηκε ψυχικά. Και δυστυχώς δεν ήταν μόνο εκείνη. Ανάλογες συμπεριφορές είχαν “η κόρη του ταξιτζή” που τόλμησε να έρθει στο πανάκριβο ιδιωτικό σχολείο. Και ο αριθμός των στόχων μεγάλωνε όσο οι παρέες έδεναν και κάποιες έμεναν στο περιθώριο. Νομίζω τότε άρχισα να αμφισβητώ τις ομάδες. Προτιμούσα να τις παρατηρώ παρά να συμμετέχω. Η ένταξη σε μια ομάδα προϋποθέτει κάποιες παραχωρήσεις που ποτέ δεν ήμουν διατεθειμένη να κάνω για ν’ ανήκω κάπου.

Ας δούμε όμως πρώτα απ’ όλα τι ακριβώς σημαίνει η λέξη.

“Κλίκα είναι μια ομάδα ατόμων με κοινά συμφέροντα που προσπαθούν να αναρριχηθούν στον κοινωνικό ιστό με απώτερο στόχο την κοινωνική τους ανέλιξη”

Η ανάγκη του να ανήκεις κάπου, όπου θα βρεις κατανόηση και υποστήριξη, μια ομάδα όπου θα βρεις κοινές ιδέες, στόχους κι ενδιαφέροντα είναι ανθρώπινο. Το να υποχωρείς όμως στους άγραφους κανόνες της, είναι αυτό που πάντα έβρισκα δύσκολο. Κυρίως το πρωτόκολλο αντιμετώπισης προς τους απ’ έξω, που συχνά βλέπουμε το φαινόμενο “ή μαζί μας ή εχθρός”.

Δεν θέλω ν’ ανήκω σε μια ομάδα που απορρίπτει τους έξω απ’ αυτήν. Δεν θα μπορούσα ποτέ ν’ ανήκω κάπου, όπου το ξένο και το διαφορετικό απορρίπτεται επειδή το φοβόμαστε ή δεν το καταλαβαίνουμε. Και συχνά δεν θέλουμε να το ακούσουμε καν, μήπως και δούμε ότι είχαμε άδικο και καταρρεύσει το οικοδόμημα με τις κοσμοθεωρίες μας. Μα υπάρχει κάτι καλύτερο;

Κορυφαίες στιγμές στην ζωή μου θεωρώ κάποιες φορές που ανακάλυψα ότι κάποια από τα πιστεύω μου ήταν εντελώς λάθος κι άλλαξα μονοπάτι.

Δεν θέλω να μου καθορίζουν τον τρόπο που θα σκέφτομαι και θα δρω, και το κυριότερο, κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μου πει ποιον θα συναναστρέφομαι. Γιατί όλοι έχουν να μας προσφέρουν κάτι, μια άλλη οπτική γωνία, μια ιδέα, μια αλήθεια που μπορεί να μην συνειδητοποιούσαμε αν συναναστρεφόμαστε μόνο τους “όμοιους”.

Τι θα είμασταν χωρίς την διαφορετικότητα και την αέναη διακίνηση ιδεών; Μια κοινωνία ρομπότ που προγραμματίστηκαν από το σπίτι, το σχολείο, την κοινωνία ν’ ακολουθούμε κανόνες. Που πιθανότατα είναι και πολυκαιρισμένοι γιατί η ανθρωπότητα εξελίσσεται και οι καιροί επιτάσσουν εμπλουτισμό σε νέες σκέψεις, μεθοδολογίες και προπαντός αποδοχή και συναίνεση.

Νομίζω όμως πως το κυριότερο που με απωθούσε πάντα στις ομάδες ήταν η αλαζονεία των αρχηγών. Με έχουν κατά καιρούς χαρακτηρίσει αναρχική και ατίθαση. Ίσως και να είμαι. Αλλά αυτό που μ’ ενοχλεί πάντα, και αφόρητα πολύ, είναι το άδικο.

Η δύναμη της εξουσίας, όσο μικρή κι αν είναι η κλίκα, αλλοτριώνει τους χαρακτήρες. Δεν ξέρω αν είναι οι χειροκροτητές και η επιβεβαίωση που τρέφει τον ναρκισσισμό, στο σημείο μάλιστα αντί της λογικής, να κυβερνά εκείνος. Συχνά μάλιστα βλέπουμε το φαινόμενο της ιδρυματοποίησης της ομάδας, και αυτό είναι κάτι που με ενοχλεί ιδιαίτερα. Η έλλειψη σεβασμού, η χειραγώγηση, η παραδειγματική τιμωρία. Κι αυτό όχι μόνο απέναντι στους “άλλους”, αλλά και στα μέλη που τόλμησαν να αμφισβητήσουν.

Οπού αμφισβήτηση ίσον επανάσταση, και όλη η εχθρότητα που νοιώθαμε για τους άλλους, μεταφέρεται στο μέλος που τόλμησε να κρίνει τον παντοδύναμο ηγέτη. Δυστυχώς αυτό είναι συνήθως και το πρόβλημα. Ένας ηγέτης πρέπει να έχει το χάρισμα πρωτίστως να ενώνει εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους. Και οφείλει σεβασμό στους “κατώτερους”, οι οποίοι ούτε φαντάροι, ούτε πιόνια είναι. Γιατί στην ουσία είναι εκείνοι που αποτελούν την ομάδα. Κι αυτό είναι κάτι που οι ηγέτες συνηθίζουν να ξεχνούν.

Και κάπως έτσι πάντα χάνονται οι σκοποί, οι αγαθές προθέσεις, ακόμα κι αν μια ομάδα δημιουργήθηκε από συμφέρον και μόνον.

Οι κλίκες, απ’ όσο μπορώ να κρίνω, είναι η καταστροφή της Σαλαμίνας. Φαίνεται ότι η ιστορία δεν κατάφερε να μας διδάξει. Λαός διχασμένος είναι καταδικασμένος σε εξαφάνιση. Και το δύστυχο το νησάκι μας θα παραπαίει στην παρακμή κάπου μεταξύ ανταγωνισμού και ανθρωποφαγίας.

“Πες μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι.” Προσωπικά για μένα δεν υπάρχει κάτι πιο άκυρο. Γιατί αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι, δεν γίνεται η καρδιά να είναι ανοιχτή επιλεκτικά.

*Η Εβίνα Περδίκη είναι blogger.

πηγή:freethinkingisland.wordpress.com