Ασπίδα προστασίας, έπειτα από χρόνια κακοποίησης, αποκτά επιτέλους ο υγρότοπος Βουρκαρίου, μια παραθαλάσσια έκταση του Δήμου Μεγάρων ανάμεσα στην Πάχη και τη Σαλαμίνα, κάποτε 5.000 τ.μ., σήμερα συρρικνωμένη στα 900 τ.μ., μόλις 40 λεπτά από το κέντρο της Αθήνας. Καθ’ οδόν προς το
-->
Εθνικό Τυπογραφείο για δημοσίευση βρίσκεται το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του συναρμόδιου υπουργείου Πολιτισμού, με το οποίο ο υγρότοπος χαρακτηρίζεται Περιφερειακό Πάρκο και καθορίζονται οι χρήσεις γης ανά ζώνη, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, όπως και μέτρα προστασίας.
Σε ξενάγηση που οργάνωσε χθες η Περιφέρεια Αττικής στην περιοχή με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια ημέρα υγροτόπων, οι δραστήριοι υπερασπιστές του επί σειρά ετών, ο Συντονιστικός Φορέας των τοπικών συλλόγων, δημοσιοποίησε ότι έγινε το αυτονόητο με το σχέδιο Π.Δ. Έτσι αποχαρακτηρίζεται ο πυρήνας του από βιομηχανική περιοχή, κάτι που έγινε το 2003. Παρ' ότι υπάρχει και θεσμοθετημένος χώρος για τέτοια χρήση, εξήγησε ο Τ. Δέσκος, από το 2007 αγωνιζόμαστε να ακυρωθούν άδειες, άλλοτε για εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής άλλοτε για τσιμεντοβιομηχανίες, ενώ σχετικά πρόσφατα, πριν από την Ολυμπιάδα του 2004, μπαζώθηκε κι άλλο κομμάτι του πυρήνα για πίστα αεροδρομίου. Όσο για τις 100 αυθαίρετες κατοικίες, επειδή κατακλύζονται από τα νερά του υγροτόπου, έχουν εγκαταλειφθεί. Με φόντο δύο τεράστια βιομηχανικά κτήρια, το ένα σε λειτουργία, και εν μέσω μπάζων και λοιπών αποβλήτων στον υγρότοπο απαντώνται φλαμίνγκο, ερωδιοί, βαρβάρες και φέτος για πρώτη φορά βελουδόπαπιες από τα πιο βόρεια της Ευρώπης. Από τις ετήσιες καταμετρήσεις, ενημέρωσε η Ρ. Τρίγκου από την Ορνιθολογική, προκύπτει ότι τον υγρότοπο επισκέπτονται 150 είδη πτηνών και μίλησε για τον σημαντικότερο υγρότοπο της Δυτικής Αττικής.
Η Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ, το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) και το Νορβηγικό Εργαστήρι ΝΙΒΙΟ υλοποιεί πρόγραμμα «για την αύξηση της γνώσης και ευαισθητοποίησης για την ανασύσταση και αποκατάσταση των υγροτόπων Αττικής» του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), ανέφερε η Α. Παρασκευοπούλου, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Παρών και ο δήμαρχος Μεγαρέων Γ. Σταμούλης, ο οποίος μαζί με τους τοπικούς συλλόγους και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις θεωρούν ότι τώρα ήρθε ο καιρός για μέτρα και ενέργειες προστασίας και ανάδειξης του υγροτόπου.
Οι προστατευτικές ρυθμίσεις
Το Σχέδιο Π.Δ. περιλαμβάνει την Α’ Ζώνη προστασίας με τις 3 υποζώνες της και την Περιφερειακή (Β). Ειδικότερα:
Ζώνη Α1: Η ζώνη αυτήχαρακτηρίζεται ως περιοχή υψηλής προστασίας και περιλαμβάνει τη χερσαία έκταση του υγροτοπικού συστήματος που βρίσκεται νοτιοανατολικά του δρόμου που οδηγεί προς την Αγία Τριάδα και το θαλάσσιο τμήμα το συνδεδεμένο με αυτήν. Καθορίζεται ως περιοχή υπαίθριας αναψυχής, επιστημονικής έρευνας και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, καθώς αποτελεί τον σημαντικότερο βιότοπο τροφοληψίας και διαβίωσης της άγριας ορνιθοπανίδας.
Εντός των ορίων της χερσαίας ζώνης επιτρέπεται η κατασκευή και λειτουργία ενός κτηρίου περιβαλλοντικής ενημέρωσης για τον υγρότοπο, καθώς και παρατηρητηρίων για την ορνιθοπανίδα, η διαμόρφωση διαδρομών περιπάτου και ποδηλασίας και η κατασκευή υπαίθριων και ημιυπαίθριων καθιστικών. Εντός των ορίων της θαλάσσιας ζώνης επιτρέπονται η παραδοσιακή αλιεία, η οστρακοκαλλιέργεια και η χρήση της ως φυσικού ιχθυοτροφείου .
Ζώνη Α2: Περιλαμβάνει τον δασωμένο λόφο που εκτείνεται μεταξύ του Βουρκαρίου και της κύριας οδού προς το Πέραμα και χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας του τοπίου με επιτρεπόμενες χρήσεις τις γεωργικές καλλιέργειες, την υπαίθρια αναψυχή και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.
Ζώνη Α3: Περιλαμβάνει τη χερσόνησο της Αγίας Τριάδας, από το τείχος του 19ου αιώνα και για το τμήμα με θέα προς τον υγρότοπο, που παρεμβάλλεται μεταξύ του οικισμού Νέο Μελί και της κορυφογραμμής και καταλήγει στο άκρο της χερσονήσου. Χαρακτηρίζεται ως περιοχή προστασίας του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με επιτρεπόμενες δραστηριότητες τη γεωργία και την ανέγερση αναψυκτηρίων, υπαίθριων και ημιυπαίθριων καθιστικών και περιπτέρων περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ενημέρωσης. Η οργάνωση των επιτρεπόμενων χρήσεων, εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων των παραπάνω ζωνών εξειδικεύεται με ολοκληρωμένη μελέτη οργάνωσης και διαχείρισης, που εγκρίνεται με απόφαση του υπουργού ΠΕΝ. Στο σύνολο της Α’ Ζώνης απαγορεύονται η βόσκηση, το κυνήγι και η κοπή δένδρων, όπως και η αμμοληψία, η εκσκαφή, η επιχωμάτωση και γενικά η αλλοίωση του φυσικού αναγλύφου.
Η Ζώνη Β καθορίζεται ως περιοχή γεωργικής χρήσης και κατοικίας και αποτελεί την περιφερειακή ζώνη, έκτασης περίπου 1.500 στρεμμάτων.
Ζώνη Γ: Είναι η περιοχή του οικισμού Νέο Μελί, 280 στρεμμάτων, για τη δόμηση του οποίου ισχύουν οι διατάξεις Βασιλικού Διατάγματος του 1969. Τώρα, καταργούνται οι παρεκκλίσεις αρτιότητας, το μέγιστο ποσοστό κάλυψης των οικοπέδων ορίζεται 40%, ενώ οι αρχιτεκτoνικές μελέτες των νέων κτηρίων θα εγκρίνονται από το αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, το οποίο θα εγκρίνει και τη θέση των κτηρίων μέσα στο γήπεδο, για να αποφευχθεί η αλλοίωση της κορυφογραμμής και του φυσικού περιβάλλοντος.
Περιορισμοί δόμησης
Στο άρθρο 5 του σχεδίου καθορίζονται οι περιορισμοί και οι όροι δόμησης στο σύνολο της περιοχής που οριοθετείται. Έτσι, το κατώτατο όριο κατάτμησης και αρτιότητας καθορίζεται στα 20 στρέμματα. Για τις ζώνες Α1, Α2, Α3 και Β θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα τα οποία είχαν προ του 1983 ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ.
Η μέγιστη συνολική επιφάνεια των κτηρίων ανά χρήση προσδιορίζεται ως εξής: Περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης 60 τ.μ., περίπτερα 30 τ.μ., παρατηρητήρια ορνιθοπανίδας 20 τ.μ., αναψυκτήρια και γεωργικές αποθήκες 30 τ.μ., κατοικία και συσκευαστήρια γεωργικών προϊόντων 150 τ.μ. Τα νομίμως υφιστάμενα κτήρια κατοικίας, ναών, μονών, που από το σχέδιο Π.Δ. δεν επιτρέπεται η χρήση τους παραμένουν με δυνατότητα «των απολύτως απαραίτητων επισκευών» και χωρίς αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας. Τα βιομηχανικά κτήρια παραμένουν για 30 χρόνια και «επιτρέπονται οι απολύτως απαραίτητες επεμβάσεις για τη λειτουργία τους, χωρίς αύξηση της δομήσιμης επιφάνειας».
Στις Αρχικές Προτάσεις του Οργανισμού Αθήνας το 2011 ορίζονταν τα 20 χρόνια. Οι διατάξεις της αρχαιολογικής και της δασικής νομοθεσίας, εφόσον είναι αυστηρότερες, κατισχύουν των ρυθμίσεων του παρόντος, ενώ οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί νομίμως μέχρι τη δημοσίευση του Π.Δ. και δεν έχουν ανακληθεί διοικητικά ή ακυρωθεί δικαστικά εκτελούνται όπως εκδόθηκαν βάσει των υποβληθέντων στοιχείων. Για τους αγωγούς των ΕΛΠΕ που διατρέχουν τον υγρότοπο, αναφέρεται ότι αν απαιτηθεί η αντικατάστασή τους να εξεταστεί η μετεγκατάστασή τους εκτός της περιοχής υψηλής προστασίας και αν οψέποτε απομακρυνθεί το αεροδρόμιο Μεγάρων, να ενταχθεί τμήμα του στον υγρότοπο. Ο όρμος Βουρκαρίου αποτελεί ξεχωριστό Παράκτιο Υδάτινο Σώμα και προβλέπεται η λειτουργία σταθμού παρακολούθησης (ποιότητας, ποσότητας υδάτων) του Εθνικού Δικτύου.
Αναγκαίες προσλήψεις
Η ανάγκη ενίσχυσης των Σημείων Υποστήριξης της Ανάρτησης Δασικών Χαρτών με επιπλέον προσωπικό επισημάνθηκε σε συνάντηση στο ΥΠΕΝ υπό τον αναπληρωτή υπουργό Σ. Φάμελλο. Σε αυτήν συμμετείχαν συντονιστές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και εκπρόσωποι των υπουργείων Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης, της εταιρείας του Κτηματολογίου (ΕΚΧΑ Α.Ε.), των Γενικών Διευθύνσεων Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων και του ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου) του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Πηγη:avgi.gr