Στην εποχή των «γνωστοποιήσεων» και των «υπεύθυνων δηλώσεων» μπαίνει με καθυστέρηση χρόνων η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα από την αρχή του επόμενου μήνα, καθώς η αδειοδότηση καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος και τουριστικών καταλυμάτων θα μπορεί να γίνεται πλέον με ένα «κλικ».
Το σύστημα αδειοδότησης για τις πιο απλές επιχειρηματικές δραστηριότητες (π.χ. καφέ, εστιατόρια, σούπερ μάρκετ, ζαχαροπλαστεία, κρεοπωλεία κ.λπ.) που μέχρι σήμερα προϋπέθετε... φορτηγά δικαιολογητικών και αλλεπάλληλους ελέγχους από τις δημόσιες υπηρεσίες, απλοποιείται σε τέτοιο βαθμό ώστε πλέον να είναι εφικτή η λειτουργία εταιρειών γρήγορα και χωρίς τη γραφειοκρατία με την άμεση επαφή επιχειρηματία - κρατικών υπαλλήλων ή το βαρύ διοικητικό κόστος που συνεπαγόταν το προηγούμενο σύστημα.
Η σχετική υπουργική απόφαση που αφορά τις διαδικασίες ίδρυσης των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (άρθρο 80 του ν. 3463/2006), καθώς και τα θέατρα και τους κινηματογράφους (άρθρο 2 του ν. 4442/2016) δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ. Για τη μετάβαση στο νέο μοντέλο απομένει πλέον να τεθεί σε λειτουργία ώς το τέλος Μαΐου το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Αδειοδότησης, μέσω του οποίου θα υποβάλλονται οι αιτήσεις και θα υλοποιείται όλη η διαδικασία αδειοδότησης.
Στην περίπτωση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, το σύστημα αδειοδότησης αλλάζει ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία προέγκρισης αλλά και έκδοσης άδειας λειτουργίας. Η προέγκριση αντικαθίσταται με μια βεβαίωση της Υπηρεσίας Δόμησης που πρέπει να εκδοθεί εντός 15 ημερών και η οποία θα βεβαιώνει τη δυνατότητα ίδρυσης της επιχείρησης στη συγκεκριμένη τοποθεσία.
Στη συνέχεια ο επιχειρηματίας θα μπορεί να κάνει εντός 5 μηνών γνωστοποίηση έναρξης λειτουργίας, χωρίς να απαιτείται εκ των προτέρων άδεια λειτουργίας και εκ των προτέρων έλεγχοι. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά απλοποιούνται με την υποχρέωση να τηρούνται στον φάκελο της επιχείρησης, ώστε να είναι διαθέσιμα σε κάθε αρχή κατά τη διάρκεια του ελέγχου. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση:
Ιδρυση
Για την ίδρυση του καταστήματος ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του δήμου αίτηση για τη χορήγηση βεβαίωσης ότι το κατάστημα μπορεί να ιδρυθεί στη συγκεκριμένη τοποθεσία.
Η αρμόδια υπηρεσία του δήμου διερευνά τις υφιστάμενες χρήσεις γης και τυχόν άλλους περιορισμούς, ενώ αν χρειάζεται να απευθυνθεί στην Υπηρεσία Δόμησης, η τελευταία θα πρέπει να αποφαίνεται σε σαφή τρόπο και να μην περιορίζεται σε αναφορά της νομοθεσίας.
Η βεβαίωση πρέπει να χορηγηθεί στον επιχειρηματία μέσα σε 15 ημέρες και ισχύει για πέντε μήνες. Απόρριψη του αιτήματος πρέπει να αιτιολογείται αναλυτικά. Αν περάσει η προθεσμία των 15 ημερών, θεωρείται ότι η βεβαίωση έχει χορηγηθεί.
Λειτουργία
Για την έναρξη λειτουργίας των καταστημάτων απαιτείται προηγούμενη γνωστοποίηση από τον επιχειρηματία στον δήμο ή σε ΚΕΠ το οποίο λειτουργεί ως Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης, ενώ με την έναρξη λειτουργίας του ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού συστήματος η γνωστοποίηση αυτή θα γίνεται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο.
Στη γνωστοποίηση περιλαμβάνονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες της ασκούμενης δραστηριότητας και οι τυχόν εγκρίσεις, πιστοποιητικά ή άλλα δικαιολογητικά που έχει λάβει το κατάστημα.
Αν η γνωστοποίηση γίνεται από φυσικό πρόσωπο, η επαλήθευση των στοιχείων γίνεται επί τόπου μέσω της ταυτότητας ή άλλου αποδεικτικού στοιχείου. Αν η έναρξη λειτουργίας γίνεται από νομικό πρόσωπο, ο δήμος ή το ΚΕΠ αυτεπάγγελτα μέσω του ΓΕΜΗ υποχρεούται να αναζητήσει όλα τα αναγκαία στοιχεία του νομικού προσώπου.
Κανένα δικαιολογητικό δεν υποβάλλεται από τον επιχειρηματία κατά τη διαδικασία γνωστοποίησης της έναρξης λειτουργίας. Ο δήμος ή το ΚΕΠ παραλαμβάνει σε κάθε περίπτωση τη γνωστοποίηση από τον επιχειρηματία ο οποίος έχει την ευθύνη για τα στοιχεία τα οποία περιλαμβάνονται σε αυτή.
Προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί η γνωστοποίηση είναι ο επιχειρηματίας να μην έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές στον δήμο, ο οποίος είναι υπεύθυνος να κάνει τον σχετικό έλεγχο. Αν η γνωστοποίηση υποβάλλεται μέσω ΚΕΠ ο επιχειρηματίας προσκομίζει σχετική βεβαίωση.
Από το σύνολο των γνωστοποιήσεων λειτουργίας που υποβάλλονται, ο δήμος οφείλει να ελέγξει τουλάχιστον το 30% ανά εξάμηνο. Η επιλογή γίνεται με βάση την αξιολόγηση κινδύνου του δημοσίου συμφέροντος, ώστε να ελέγχονται πρωτίστως οι δραστηριότητες υψηλού κινδύνου και κατ’ αναλογία οι δραστηριότητες μεσαίου και χαμηλού κινδύνου.
Αρχείο
Οι επιχειρήσεις που ξεκινούν να λειτουργούν θα πρέπει να τηρούν φάκελο στις εγκαταστάσεις τους, μεταξύ άλλων με τα εξής έγγραφα:
►αποδεικτικό υποβολής γνωστοποίησης (σ.σ. η υποχρέωση παύει να ισχύει με τη λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος),
►σχεδιάγραμμα με όλους τους χώρους του καταστήματος,
►βεβαίωση μηχανικού ότι πληρούνται οι κτιριολογικές προϋποθέσεις και υποχρεώσεις για το κατάστημα, ότι ο χώρος είναι κατάλληλος για τη συγκεκριμένη χρήση, ότι πληροί τις προϋποθέσεις του κανονισμού πυροπροστασίας, των πολεοδομικών διατάξεων, και περιγραφή νομιμοποιητικών στοιχείων του καταστήματος (π.χ. άδεια δόμησης κ.λπ.),
►βεβαίωση από την αρμόδια υπηρεσία για τις εργασίες κυκλοφοριακής σύνδεσης,
►πιστοποιητικό ενεργητικής πυροπροστασίας. Οπου δεν απαιτείται τέτοιο πιστοποιητικό πρέπει να αποτυπώνονται τα μέσα και τα μέτρα πυροπροστασίας στο σχέδιο κάτοψης,
►υπεύθυνη δήλωση από τον υγειονομικώς υπεύθυνο του καταστήματος,
►το παράβολο ή το αποδεικτικό κατάθεσης πληρωμής,
►άδεια χρήσης κοινόχρηστου χώρου,
►άδεια παράτασης ωραρίου μουσικής,
►άδεια χρήσης φυσικού αερίου.
►Αν πρόκειται για κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος (π.χ. κομμωτήριο, κατάστημα περιποίησης χεριών - ποδιών, γραφείο τελετών, εργαστήριο δερματοστιξίας κ.λπ.) θα πρέπει επιπλέον να πληροί τους όρους της εκάστοτε υγειονομικής διάταξης και να τηρεί τα προβλεπόμενα αρχεία με τα στοιχεία του προσωπικού, τα πιστοποιητικά υγείας τους και τις βεβαιώσεις άσκησης του επαγγέλματός τους.
►Για τη γνωστοποίηση των κινηματογράφων και των θεάτρων δηλώνεται επιπλέον ο αριθμός των θέσεων.
Χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων
Ο επιχειρηματίας δηλώνει σε ειδικό πεδίο της γνωστοποίησης τη χρήση μουσικής. Εάν η γνωστοποίηση ή η μεταβολή αφορά μόνο τη μουσική, ο δήμος την κοινοποιεί μόνο στην αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας και στην Ελληνική Αστυνομία.
Εφόσον η χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων γίνεται σε υπαίθριο χώρο, στον χώρο της εγκατάστασης θα βρίσκεται στη διάθεση των ελεγκτικών αρχών τεχνική έκθεση μηχανικού με ειδίκευση σε θέματα ηχομόνωσης και ακουστικής ή άλλου επιστήμονα σχετικής ειδικότητας, η οποία θα συντάσσεται σύμφωνα με τις υγειονομικές διατάξεις. Η ίδια διαδικασία προβλέπεται και για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος μέσα σε τουριστικές εγκαταστάσεις.
Για τη χορήγηση άδειας παράτασης ωραρίου, ο επιχειρηματίας υποβάλλει αίτηση στον δήμο με μόνη την προσκόμιση του αποδεικτικού υποβολής της γνωστοποίησης, χωρίς κανένα άλλο δικαιολογητικό.
Υποχρεώσεις ή άδειες σχετιζόμενες με τη νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας δεν θίγονται και δεν αποτελούν δικαιολογητικό ή περιεχόμενο της γνωστοποίησης της χρήσης μουσικής, ούτε της άδειας ωραρίου.
Πώληση τροφίμων
Για την πώληση τυποποιημένων τροφίμων και ποτών (π.χ. παγωτά, αναψυκτικά, είδη σοκολατοποιίας κ.λπ.) σε εμπορικά καταστήματα (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ κ.ά.) υποβάλλεται γνωστοποίηση χωρίς την καταβολή παραβόλου και βεβαίωσης από τον δήμο ότι το κατάστημα μπορεί να ιδρυθεί στη συγκεκριμένη περιοχή.
Η γνωστοποίηση υποβάλλεται στον δήμο ή στο ΚΕΠ πριν από την έναρξη πώλησης τυποποιημένων τροφίμων και αποκλειστικά ηλεκτρονικά μετά τη λειτουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ασκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων.
Η γνωστοποίηση κοινοποιείται από τον δήμο, εντός πέντε εργασίμων ημερών, στην Υγειονομική Υπηρεσία της οικείας Περιφερειακής Ενότητας.