 |
| Ν.ΛΥΤΡΑΣ "Τα κάλαντα" |
Καλήν εσπέραν άρχοντες,
αν είναι ορισμός σας,
Χριστού την θείαν Γέννησιν
Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ τη πόλει.
Οι ουρανοί αγάλλονται
χαίρει η κτήσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων
ο Βασιλεύς των ουρανών
και Ποιητής των όλων.
Κάλαντα Κοτυώρων Πόντου
Όπως θα παρατηρήσετε πρόκειται για ένα μουσικό «Αλφαβητάρι». Κάθε γράμμα της αλφαβήτου, με τη σειρά, ξεκινά έναν στίχο. Πρόκειται για το χριστουγεννιάτικο «Αλφαβητάρι» Κοτυώρων Πόντου, είναι δημιουργία του 16ου αίωνα.
«Άναρχος Θεός καταβέβηκεν και εν τη Παρθένω κατώκησεν
Βασιλεύς των όλων και Κύριος, ήλθε τον Αδάμ αναπλάσασθαί
Γηγενείς σκιρτάτε και χαίρεσθε, τάξεις των αγγέλων ευφραίνεσθε
Δέξαι Βηθλεεμ τον Δεσπότην σου, Βασιλέα πάντω και Κύριον
Εξ ανατολών Μάγοι έρχονται, δώρα προσκομίζοντες άξια
Ζητούν προσκυνήσαι τον Κύριον, τον εν τω σπηλαίω τικτόμενον.
Ήνεγγεν αστήρν μάγους οδηγών, ένδον του σπηλαίου εκόμισεν.
Θεός, βασιλεύς προαιώνιος, τίκτεται εκ κόρης Θεόπαιδος.
Ιδών ο Ηρώδης ως έμαθεν, όλω εξεπλάγη ο δείλαιος
Κράζει και βοά προς τους ιερείς, τους δοξολογούντας τον Κύριον
Λέγετε σοφοί και διδάκαλοι άρα που γεννάται ο Κύριος;
Μέγα και φρικτόν το τεράστιον , ο εν ουρανοίς επεδήμησεν.
Νύκτα Ιωσήφ ρήμα ήκουσε, άγγελος Κυρίου ελάλησεν.
Ξένον και παράδοξον άκουσμα και η συγκατάβασις άρρητος
Ο μακροθυμίσας και εύσπλαχνος, πάντων υπομένει τα πταίσματα.
Πάλιν ουρανοί ανεώχθησαν άγγλοι αυτού ανυμνήτωσαν.
Ρήτορες ελθόντες προσέπεσον βασιλέα μέγαν και ένδοξον
Σήμερον η κτίσις αγάλλεται και πανηγύρίζει κι ευφραίνεται
Τάξεις των αγγέλων εξέστησαν επί το παράδοξον θέαμα.
Ύμνους και δεήσεις ανέμελπον των πάντων δεσπότην και άνακτα
Φως εν τω σπηλαίω ανέτειλε και τοις εν τω σκότει επέλαμψε.
Χαίρουσα η φύσις αγάλλεται και πανηγυρίζει κι ευφραίνεται.
Ψάλλοντες Χριστόν, τον Θεόν ημών, τον εν τω σπηλαίω τικτόμενον.
Ω Παρθενομήτορ και Δέσποινα, σώζε του εις Σε καταφεύγοντας.»http://www.acrobase.gr/showthread.php?t=20340
Κάλαντα Αν. Θράκης
"΄Πόψε Χριστός γεννήθηκε κι ο κόσμος δεν το νιώθει
κι ο κόσμος και τα οικούμενα κι ο βασιλιάς Ηρώδης
Κι εκεί που ακούμπησε ο Χριστός, χρυσό δεντράκι βγήκε
Χρυσό δεντρί, χρυσό κλωνί, χρυσό μαργαριτάρι
Το δέντρο ήταν ο Χριστός, τα κλώνια οι αποστόλοι
Και τα γαρουφαλλάκια του ήταν οι προφητάδες
Που προφητούσαν κι έλεγαν για του Χριστού τα πάθη.
Κι εμείς Χριστόν εψάλλαμε, Χριστός να μας φυλάει
Όσ’ άστρα έχει ο ουρανός και φύλλα τα δεντράκια
Τόσα καλά να δωσ’ η Θιός σ’ αυτό το νοικοκύρη"
Κάλαντα Πόντου
Χριστός γεννέθεν χαρά σον κόσμον
Χα καλήν ωράν καλήν ημέραν
Χα καλόν παιδίν οψέ εγεννέθεν.
Οψέ εγεννέθεν ουράνος άθεν
τον εγέννεσεν η Παναγία
τον ανέστεσεν Αϊ Παρθένος.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάρι
εκατήβεν σο σταυροδρόμι
σταυροδρόμι και μυροδρόμι.
Ερπαξάν ατόν χίλοι Εβραίοι
χιλ Εβραίοι και μυρ Εβραίοι.
Ας α τέρμητα και ας ην καρδίαν
αίμαν έσταξεν χολή κι εφάνθεν
αίμαν έσταξεν και μύρος έτον
μύρος έτον και μυρωδία.
Εμυρίστενατο ο κόσμος όλον
για μυρίστετο και συ αφέντα
συ αφέντα καλέμ αφέντα.
Έρθαν τη Χριστού τα παλικάρε
και θυμίζνε τον νοικοκύρην
νοικοκύρην και βασιλέαν.
Δέβα σο ταρέζ και έλα σην πόρταν
δώσ’ μας ούγας και λεφτοκάρε
κι αν ανοίγμας χαράν σην πόρταν.
Κάλαντα Θράκης
Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο,
χαρά στον κόσμο, στα παλληκάρια.
Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες,
η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.
Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε,
τους αρχαγγέλους , τους ιεράρχες.
-Σεις αρχαγγέλοι και ιεράρχες,
στη Σμύρνη πηγαίν΄τε , μαμμές να φέρ΄τε.
Άγια Μαρίνα, άγια Κατερίνα,
στη Σμύρνη πάνε , μαμμές να φέρουν.
Όσο να πάνε κι όσο να έρθουν,
η Παναγιά μας ηληυτηρώθη.
Στην κούνια τό ΄βαλαν και το κουνούσαν,
και το κουνούσαν , το τραγουδούσαν.
Σαν ήλιος λάμπει ,σα νιο φεγγάρι,
σα νιο φεγγάρι, το παλληκάρι.
Φέγγει σε τούτον το νοικοκύρη,
με τα καλά του, με τα παιδιά του,
με την καλή τη νοικοκυρά του...
Κάλαντα Πελοποννήσου
Χριστούγεννα , Πρωτούγεννα , πρώτη γιορτή του χρόνου,
για βγάτε , δέτε , μάθετε , πως ο Χριστός γεννάται .
Γεννάται κι αναθρέφεται με μέλι και με γάλα ,
το μέλι τρων οι άρχοντες , το γάλα οι αφεντάδες
και το μελισσοβότανο να νίβοντ' οι κυράδες!
Κυρά ψηλή ,κυρά λιγνή , κυρά γαϊτανοφρύδα ,
κυρά μου οτάν στολίζεσαι να πας στην εκκλησιά σου ,
βάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αγκάλη
και τον καθάριο αυγερινό τον βάζεις δακτυλίδι .
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε,
παρά σας αγαπούσαμε κι ηρθαμε να σας δούμε !
Δώστε μας και τον κόκκορα , δώστε μας και την κότα !
Δώστε μας και πέντ' έξι αυγά , να πάμε σ΄ άλλη πόρτα!
Κάλαντα Ηπείρου
Ελάτε εδώ γειτόνισσες
Και εσείς γειτονοπούλες,
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
Ελάτε όλες σας εδώ.
Να πάμε να γυρίσουμε
Και βάγια να σκορπίσουμε .
Να βρούμε και την Παναγιά
οπού μας φέρνει τη χαρά.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.
Κοιμάται στα τριαντάφυλλα,
γεννιέται μες στα λούλουδα.
Γεννιέται μες στα λούλουδα ,
κοιμάται στα τριαντάφυλλα.
Τα σπάργανα για το Χριστό,
ελάτε όλες σας εδώ.
Τα σπάργανα να φτιάξουμε
και το Χριστό ν΄ αλλάξουμε.
Κάλαντα Κυκλάδων
Για σένα, κόρη όμορφη, ήρθαμε να τα πούμε
και τα καλά Χριστούγεννα για να σου ευχηθούμε.
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε καράβια ν’ ασημένια
του χρόνου σαν και σήμερα να ‘ναι μαλαματένια.
Αν έχεις κόρη όμορφη, βάλε την στο τσιμπίδι
και κρέμασέ την αψηλά, να μην την φαν οι ψύλλοι.
Φέρτε μας κρασί να πιούμε και του χρόνου να σας πούμε,
και του χρόνου να σας πούμε φέρτε μας κρασί να πιούμε.
Κάλαντα Δωδεκανήσων
Αυτή είναι η ημέρα όπου ήλθ' ο Λυτρωτής
από Μαριάμ Μητέρα εκ Παρθένου γεννηθείς.
Άναρχος αρχήν λαμβάνει και σαρκούται ο θεός
Αγέννητος γεννάται εις την φάτνην ταπεινός.
Άγγελοι το νέο λέγουν εις ποιμένας και βοσκούς
ο Αστήρ το θαύμα δείχνει εις τους μάγους και σοφούς.
Οι τρεις μάγοι ξεκινάνε τ" άστρο έχουν βοηθό
τη σπηλιά ψάχνουν να βρούνε με τον άγιο θεό.
Λίβανο χρυσό και σμύρνα να του παν' επιθυμούν
τη μικρή γλυκιά μορφή του σκύβουν και την προσκυνούν.
Βυζαντινά Κάλαντα Δωδεκανήσου
«Αυτή είναι η ημέρα, όπου ήρθ’ ο λυτρωτής,
από Μαριάμ μητέρα, εκ παρθένου γεννηθείς.
ναρχος, αρχήν λαμβάνει και σαρκούται ο Θεός,
Ο Αγέννητος γεννάται εις την φάτνην ταπεινός.
γγελοι το νέον λέγουν εις ποιμένας και βοσκούς,
Ο αστήρ το θαύμα δείχνει εις τους μάγους και σοφούς.
Όσοι έχετε στα ξένα, να δεχθείτε με καλό
και του χρόνου με υγεία το Θεό παρακαλώ.
Επειδή και πλησιάζει ο πλανήτης της αυγής
Σας ευχόμαστε υγεία και να είστε ευτυχείς»
Κάλαντα Κύπρου
«Καλήν εσπέραν θα σας πω κι αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θείαν γέννησιν να πω στ’ αρχοντικόν σας
Χριστός γεννιέται σήμερον στην Βηθλεέμ την πόλην,
Οι ουρανοί αγάλλονται, μαζί κι η φύσις όλη
Γεννιέται μες στο σπήλαιον, στην φάτνην των αλόγων
Ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων
Αγγέλοι εις τον ουρανόν ψάλουν τον εν υψίστοις
Και κάτω φανερώνεται η των ποιμένων πίστις
Έναν αστέριν λαμπερόν τους οδηγεί στην χώραν
Όταν εφτάσασι κι οι τρεις, με πόθον ερωτόυσιν
Που εγεννήθη ο Χριστός, να παν να τόνε βρούσιν…»
Κάλαντα Κερκύρας
«Καλήν εσπέραν άρχοντες κι αν είναι ιορισμός σας
Χριστού τη Θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας:
Χριστός γεννάται σήμερον εν Βυθλεέμ τη πόλει,
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ΄η φύσις όλη
Εν τω σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων
Ο Βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων…
Χρόνια πολλά ευχόμαστε στην οικογένειά σας,
Και του Χριστού η γέννησις να ΄ναι βοήθειά σας»
Σήμερα οι μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη
και ο Ηρώδης ταραχθείς έγινε θηριώδης.
Κράζει τους μάγους και ρωτά: «Μάγοι, πού θε να πάτε».
Εις Βηθλεέμ το σπήλαιο την πόλη την αγία
Που εκεί γεννάει το Χριστό η Δέσποινα Μαρία.
Κάλαντα Κρήτης
«Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας,
Χριστού τη θείαν γέννησιν να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννιέται σήμερον εν Βυθλεέμ την πόλη,
Οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρετ’ η φύσις όλη,
Κυρά καμαροτράχηλη και φεγγαρομαγούλα
Απού τον έχεις τον υγιό, τον μοσχοκανακάρη.
Λούζεις τον και χτενίζεις τον και στο σκολειό τον πέμπεις
Κι ο δάσκαλος τον έδειρε μ’ ένα χρυσό βεργάλι
Και η κυρά δασκάλισσα με το μαργαριτάρι.
Είπαμε δα για την κερά, ας πούμε για τη Βάγια.
ψε Βαγίτσα το κερί, άψε και το λυχνάρι
Και κάτσε και ντουχιούντηζε ήντα θα μας εβγάλεις
Γι απάκι, για λουκάνικο, για χοιρινό κομμάτι
Κι από τον πύρο ου βουτσού να πιούμε μια γιομάτη
Κι από την μαύρη όρνιθα κανένα αυγουλάκι
Κι από το πιθαράκι σου ένα κουρούπι λάδι
Κι αν είναι κι απκροπλιάτερο, βαστούμε και τα’ ασκάκι
Φέρε πανιέρι κάστανα, πανιέρι λεπτοκάρυα
Και φέρε και γλυκό κρασί να πιούν τα παλληκάρια
Κι αν είναι με το θέλημα, άσπρη μου περιστέρα,
Ανοίξετε την πόρτα σας, να πούμε καλησπέρα
Κι ακόμα δεν τον ηύρηκες τον μάνταλο ν’ ανοίξεις
Να μας κεράσεις μια ρακή κι ύστερα ν’ ασφαλίξεις….»
Κάλαντα Ξάνθης
«Χριστούγεννα, Πρωτούγιννα, τώρα Χριστός γιννιέτι
γιννιέτι κι βαφτίζιτι στους ουρανούς απάνου
όλοι οι αγγέλοι χαίρουντι κι όλοι δοξολογιούντι
κι τα δαιμόνια σκάζουνι, τα σίδερα ταράζουν
Σι τούτ΄ το σπίτι που ΄ρθαμι, μι μάρμαρου στρωμένου,
Εδώ ‘χουν κόρη για παντρειά, κόρη για αρρεβώνα
Της τάζουν τιο του βασιλιά, της τάζουν γιο του ρήγα
Δεν θέλει γιο του βασιλιά, δεν θέλει γιο του ρήγα
Μον θέλει τα’ αρχοντόπουλο, που πιρπατεί καβάλα
Σι τούτ’ το σπίτι που ΄ρθαμι πέτρα να μην ραγίσει
Κι ου νοικοκύρης του σπιτιού χρόνους πολλούς να ζήσει»