Εμφανίστηκαν πριν από 52 χρόνια και πολύ γρήγορα έγιναν το «σήμα κατατεθέν» της καταναλωτικής κοινωνίας μας. Μικρές, μεγάλες, με εντυπωσιακά σχέδια, οι πλαστικές σακούλες έκαναν ευκολότερα τα ψώνια, αλλά γρήγορα έδειξαν και την αρνητική πλευρά τους: τις χρησιμοποιούμε για λίγο και με μεγάλη ευκολία τις πετάμε στα σκουπίδια ή ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον χωρίς να συνειδητοποιούμε τις επιπτώσεις στο πόσιμο νερό και κυρίως στα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Υπολογίζεται ότι για την αποδόμησή τους μπορεί να περάσουν έως και 500 χρόνια, ενώ σ’ αυτό το διάστημα τα κομμάτια τους κυκλοφορούν στις θάλασσες για να καταλήξουν στον βυθό ή στα στομάχια των θαλάσσιων οργανισμών. Δεν είναι, δε, αμελητέα η οπτική ρύπανση που προκαλούν στις παράκτιες περιοχές.
Από την 1η Ιανουαρίου 2018, με βάση την Κοινοτική Οδηγία 2015/720, ξεκινά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο η εκστρατεία για τον περιορισμό της χρήσης της πλαστικής σακούλας, η οποία πλέον θα χρεώνεται με τρία λεπτά, ενώ από την 1/1/2019 η τιμή θα αυξηθεί στα 7 λεπτά. Στόχος είναι στο τέλος του 2019 να αναλογούν 90 πλαστικές σακούλες ανά κάτοικο, που θα μειωθούν σε 40 ώς τα τέλη του 2025.
98,6 δισ. σακούλες
Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το 2010 κάθε πολίτης της Ευρωπαϊκής Ενωσης χρησιμοποίησε κατά μέσο όρο 198 πλαστικές σακούλες. Την ίδια χρονιά, χρησιμοποιήθηκαν 98,6 δισ. σακούλες, από τις οποίες περίπου 8 δισ. κατέληξαν στα σκουπίδια έπειτα από μία μόνο χρήση. Να σημειωθεί ότι πολλές χώρες έχουν ήδη καταργήσει τη χρήση πλαστικής σακούλας και οι πολίτες έχουν στραφεί στις πάνινες τσάντες, σε χάρτινες ή πλαστικές σακούλες πολλαπλών χρήσεων.
Στην Ελλάδα η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη, καθώς το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος ομολογεί ότι το 2015 αναλογούσαν 242-363 σακούλες ανά κάτοικο. Ισως είναι από τις λίγες φορές που η χώρα μας φροντίζει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, αφού από τον Αύγουστο εκδόθηκε κοινή υπουργική απόφαση με την οποία τιμολογείται η χρήση της πλαστικής σακούλας. Εξαιρούνται οι πολύ λεπτές σακούλες που χρησιμοποιούνται για τη συσκευασία τροφίμων και στο υπαίθριο εμπόριο.
Τη σκυτάλη έλαβε ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), ο φορέας που λειτουργεί υπό την εποπτεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και είναι αρμόδιος για την πρόληψη και εναλλακτική διαχείριση του συνόλου των αποβλήτων. Θα συγκεντρώνει τα έσοδα από την τιμολόγηση της πλαστικής σακούλας, που θα καταχωρούνται χωριστά στους λογαριασμούς των καταστημάτων, για να τα ανταποδίδει στους πολίτες προσφέροντας επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.
Ο ΕΟΑΝ ξεκίνησε ήδη καμπάνια ενημέρωσης με το γενικό σύνθημα «Ζήτημα επιβίωσης», με στόχο να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες. Οι αφίσες έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε στάσεις των αστικών συγκοινωνιών και κεντρικά σημεία των δήμων της Αττικής, ενώ από την καινούργια χρονιά η ενημερωτική εκστρατεία θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα.
Συντάκτης:
Χαρά Τζαναβάρα-efsyn.gr