«Νομοτέλεια» του ζωγράφου Τάκη Βαρελά

Ένα ταξικό πολιτικό εικαστικό έργο που μάλλον δε χωράει στις Μπιενάλε...

--> Ένα σημαντικό πολιτικό και ταξικό εικαστικό έργο του ζωγράφου Τάκη Βαρελά, σε καλλιτεχνική επιμέλεια του ηθοποιού και σκηνοθέτη Βασίλη Μπισμπίκη, προτάθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού τον Μάη του 2018 για την εθνική εκπροσώπηση στο κρατικό περίπτερο της Ελλάδας στην 58η Μπιενάλε της Βενετίας το 2019, αλλά μάλλον «δεν» χωρούσε στις Μπιενάλε... 
Σήμερα, το portal «902.gr», παρουσιάζει για πρώτη φορά, τα σχέδια και τη μουσική, καθώς οι ίδιοι οι συντελεστές, είχαν αποφασίσει να αποδώσουν το έργο προς τιμήν των 100 χρόνων από την ίδρυση του ΚΚΕ, καθώς το περιεχόμενό του αποτελεί μέρος της ιστορίας του. Έτσι, από το portal «902.gr» κάνει πρεμιέρα η μουσική που έγραψε ειδικά για το έργο η διεθνούς φήμης σολίστ κιθάρας Εύα Φάμπα με τίτλο «Μουσικά Σχέδια» πάνω στο εικαστικό έργο «Νομοτέλεια» του ζωγράφου Βαρελά Παναγιώτη (Τάκη). Παρουσιάζεται επίσης το trailer/videoart «Νομοτέλεια», το οποίο δημιούργησε ο Γιάννης Κλεφτογιάννης για την παρουσίαση της πρότασης είτε παρακάτω το trailer, επενδυμένο μουσικά από τη σύνθεση της Εύας Φάμπα, καθώς και σχέδια και μακέτες για το έργο).



Το έργο αναπτύσσεται σπονδυλωτά ως installation στα 320 τ.μ. του περιπτέρου, αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο.
Θέτει ερωτήματα για την υπόσταση της ιδιοκτησίας, των δεξιοτήτων του ανθρώπου που δημιουργήθηκαν για να ικανοποιεί τις ανάγκες του. Η «Νομοτέλεια» είναι ένα κοινωνικό και πολιτικό έργο, το οποίο στηρίζεται σε οπτικοακουστικά ντοκουμέντα και ευρήματα ως τεκμήρια, συνδυάζοντας διαφορετικά εκφραστικά μέσα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το έργο είναι μια σύνθεση, ικανή να αναδείξει βαθύτερους στοχασμούς για τα αίτια που γεννούν την αγωνία, την ανασφάλεια, την σύγκρουση, τον πόλεμο, την ειρήνη, την όποια μορφή βίας έρχεται να επισκιάσει τη σκέψη, τη συμπεριφορά, τη στάση και τη δράση των ανθρώπων.
-->
Η «Νομοτέλεια» επανατοποθετεί τον προβληματισμό για την υπόσταση της ιδιοκτησίας και παραπέμπει στο έργο του Ζαν Ζακ Ρουσσώ « Κοινωνικό Συμβόλαιο» με τη ρήση του: «…Ανάθεμα την ώρα και τη στιγμή που ο πρώτος άνθρωπος, έμπηξε τον πρώτο πάσσαλο στη γη…».
«... ο πρώτος που έφραξε ένα κομμάτι γης και σκέφτηκε να πει: "αυτό είναι δικό μου" και βρήκε άλλους ανθρώπους τόσο απλοϊκούς ώστε να τον πιστέψουν, αυτός στάθηκε ο πραγματικός ιδρυτής της "πολιτισμένης" κοινωνίας. Από πόσα εγκλήματα, πόσους πολέμους, πόσους φόνους, πόσες αθλιότητες και φόβους θα είχε γλιτώσει το ανθρώπινο γένος εκείνος που, ξεριζώνοντας τους πασσάλους και φράζοντας την τάφρο, θα φώναζε στους ομοίους του: "Μην ακούτε αυτόν τον απατεώνα. Χαθήκατε αν ξεχάσετε πως οι καρποί ανήκουν σε όλους, πως η γη δεν είναι κανενός"».
Ο Ρουσσώ είχε την ιστορική αυτογνωσία να προβλέψει τις ώριμες κοινωνικές αλλαγές της εποχής του. Η Γαλλική Επανάσταση άλλαξε τον ρου της ανθρωπότητας. Η διαπάλη για την ιδιοκτησία γεννούσε την αναγκαιότητα για νέες κτήσεις βίαια. Η ιστορία της ανθρωπότητας δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα πεδίο συγκρούσεων για νέους «ζωτικούς χώρους».
Ο πάσσαλος του Ρουσσώ στη «Νομοτέλεια» αποκτά σημειολογικά χαρακτηριστικά. Καθοριστικές είναι οι χρήσεις του και οι σχέσεις που αποκτά στην εξέλιξη του ανθρώπου. Ποιος άλλωστε δεν γνωρίζει ότι η Βενετία των χιλιάδων πασσάλων είναι το σύμβολο της στερέωσης και της δόμησης, ενώ ταυτόχρονα πάνω και γύρω του μαρτύρησαν εκατομμύρια άνθρωποι.
Στο έργο, ο πάσσαλος πότε παίρνει την ανθρώπινη διάσταση σε σύγκρουση και πότε γίνεται το μεταβατικό μέσο από την ζωή στον θάνατο και ύστερα πάλι παίρνει τον δρόμο για την ανάταση και την έξοδο στην ζωή. Ο πάσσαλος είναι το σύνορο που ορίζονται οι σχέσεις των ανθρώπων, των κοινωνιών, των κρατών. Είναι το σύνορο προσδιορισμού της εξουσίας.
Η «Νομοτέλεια» είναι ένα αντιπολεμικό έργο το οποίο επαναφέρει στο προσκήνιο το πάγιο αίτημα των λαών για ειρήνη. Μέσα από την βαρβαρότητα του πολέμου, αναδεικνύει την σκληρότητα της σύγκρουσης για την ιδιοκτησία σε εθνικό και διεθνές περιβάλλον.
Άνθρωποι και κορμοί δένδρων, στοιβαγμένοι σαν τις υλοτομίες, σε σώμα ένα, ρίχνονται στην πυρά. (Ανάκληση μνήμης από ακραίες εκφράσεις σε βάρος του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας αλλά και τις φρικαλεότητες του ναζισμού).
Κυρίαρχη στο έργο, η σταύρωση, η οποία αποδομείται εν κινήσει. Διάσπαρτες στον χώρο βρίσκονται οι γεωγραφικές συντεταγμένες από τα πεδία των μαχών. Το κοινό έχει την δυνατότητα, πληκτρολογώντας τις συντεταγμένες στο κινητό του, διαδικτυακά, να περιηγηθεί στις χώρες, στις πόλεις και στα σημεία σύμβολα της ταξικής πάλης.
Ταυτόχρονα αναπτύσσονται στον χώρο οπτικοακουστικά πολυμορφικά δρώμενα, εναλλασσόμενων εικόνων και ταινιών, που καθόρισαν την ιστορία της ανθρωπότητας.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι για την «Νομοτέλεια» η διεθνούς φήμης σολίστ κιθάρας Εύα Φάμπα συνθέτει τη μουσική πάνω στα σχέδια και τα κείμενα του έργου. Η γένεση, η σύγκρουση, ο θάνατος, ο θρήνος, η ανάταση και η έξοδος αποδίδονται μουσικά και ενοποιούν το έργο.
Στην ανάταση και στην έξοδο από το έργο, ο επισκέπτης βιώνει μία συνθήκη απαλλαγμένη από συγκρούσεις, μάχες, πόλεμο και βία. Σε αυτή τη συνθήκη, ο άνθρωπος αντικατοπτρίζεται μέσα σε ένα πλαίσιο «δάσους» όπου το φως και η ύλη, η φύση και οι πάσσαλοι συνυπάρχουν αρμονικά.
Η «Νομοτέλεια» επανατοποθετεί τον άνθρωπο στις αρχές της συλλογικότητας όπου τα δισεκατομμύρια ιδιοκτητών της γης ισότιμα θα απολαμβάνουν τα αγαθά που παράγουν.
Για το έργο συνεργάστηκαν: 
Φωτισμός και οπτικοακουστικά: Σάκης Μπιρμπίλης
Μουσική σύνθεση: Εύα Φάμπα / Σολίστ κλασσικής κιθάρας. Τίτλος: «Μουσικά Σχέδια» πάνω στο Εικαστικό έργο «Νομοτέλεια» του ζωγράφου Βαρελά Παναγιώτη (Τάκη)
Παίζουν οι μουσικοί: Φώτης Κόλλιας, κρουστά και Εύα Φάμπα, κιθάρα
Ηχογράφηση / Μίξη / mastering: Γιώργος Θεοφάνους (KollektivA)
Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο των KollektivA
Αρχιτεκτονική μελέτη: Αθανασία Βαρελά, Αρχιτέκτων Μηχανικός
Ιστορική τεκμηρίωση ντοκουμέντων: Σοφία Αδαμίδου
Video artΓιάννης Κλεφτογιάννης, video art designer
Δείτε παρακάτω στο slideshow σχέδια και μακέτες για το έργο