Οι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με διαταραχές πανικού, συχνά, βιώνουν μια σειρά από έντονα επεισόδια ακραίου άγχους, γνωστά ως κρίσεις πανικού. Η κρίση πανικού ίσως προκαλείται από μια ιδιαίτερα στρεσογόνα κατάσταση ή ακόμα και χωρίς κάποιο συγκεκριμένο λόγο.
Είναι γεγονός πως κάποιοι έρχονται
αντιμέτωποι με αυτά τα επεισόδια σε καθημερινή βάση ή αρκετές φορές μέσα στην
εβδομάδα. Ωστόσο, η διάρκεια τους κυμαίνεται από 10 έως 15 λεπτά.
Εξαιτίας του συνεχούς φόβου για
δημιουργία άλλης κρίσης, τα άτομα παρουσιάζονται σε μεγάλο βαθμό άβολα στις
κοινωνικές συναναστροφές τους. Θα μπορούσαμε να σημειώσουμε πως περίπου το 35% εμφανίζει
αγοραφοβία (Chambless & Gillis & Tran & Steketee, 1996).
Αξίζει να τονιστεί πως η διαταραχή
πανικού είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που προκαλεί μεγάλη δυσλειτουργία σε όσους
την αντιμετωπίζουν, όμως θεραπεύεται στο έπακρο ή έστω σε έναν πολύ μεγάλο
βαθμό, καθώς το άτομο μπορεί να φέρει και κάποια συννοσηρότητα με κάποια άλλη
διαταραχή. Εκτιμάται ότι το 1,7% των ενηλίκων έχουν μόνο κρίσεις πανικού, που
τυπικά εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Σχεδόν ο μισός ανδρικός
και γυναικείος πληθυσμός που έχουν αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση, εμφάνισαν
ενδείξεις πριν την ηλικία των 22 ετών και θεωρείται πως η πλειοψηφία των νέων, που
έχουν διαταραχή πανικού την εμφάνισαν πρώτη φορά σε ηλικία μεταξύ 23 με 29 ετών.
Οι γυναίκες, πρέπει να επισημάνουμε, ότι έχουν δύο φορές πιθανότητα να
εμφανίζουν διαταραχή από τους άνδρες (Brisch, 2012).
Η διαταραχή πανικού εντάσσεται στις
ευρύτερες αγχώδεις διαταραχές με έκδηλα συμπτώματα το άγχος, το στρες και το
φόβο. Σύμφωνα με τα Διαγνωστικά Κριτήρια του DSM-5 η εικόνα του ατόμου κατά τη
διάρκεια της κρίσης σχηματίζεται ως εξής: νιώθει έντονους καρδιακούς παλμούς, εφίδρωση,
τρέμουλο, μούδιασμα στα άκρα, ασφυξία, έντονη δυσφορία στο θώρακα, ναυτία, αίσθημα
ζάλης, αποπραγματοποίηση (αίσθηση του μη πραγματικού), αποπροσωποποίηση (αίσθηση
απομάκρυνσης από τον εαυτό του) και φόβο απώλειας ελέγχου. (American Psychiatric Association, 2013).
Φυσικά, πρέπει να επισημανθεί πως δεν
είναι απαραίτητο και συχνά δεν συμβαίνει να βρεθούν όλα αυτά τα συμπτώματα μαζί.
Αρκούν μόλις τέσσερα από τα προαναφερθέντα για να μιλήσουμε για να εκδηλωμένη
κρίση πανικού!
Πρακτικά, οι κρίσεις πανικού μπορούν
να συνεχιστούν για μήνες ή για χρόνιακαι εξαρτάται από το πως και πότε θα
ζητηθεί βοήθεια. Εάν το άτομο δεν ζητήσει να μπει σε θεραπεία, ίσως
χειροτερέψει σε σημείο που η ζωή του επηρεαστεί σοβαρά από τις κρίσεις και από
τις απόπειρες να τις αποφύγει. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να εμφανιστούν
προβλήματα στις σχέσεις του, φιλικές, οικογενειακέςκαι στο εργασιακό του
περιβάλλον, καθώς θα κάνει ανεπιτυχείς προσπάθειες να τις αντιμετωπίσει. Δυστυχώς,
δεν υπάρχουν σαφή αποτελέσματα αντιμετώπισης, χωρίς την παρέμβαση ειδικού
ψυχικού υγείας (ψυχιάτρου, ψυχολόγου, συμβούλου, ψυχοθεραπευτή) και χωρίς φαρμακευτική αγωγή όπου κρίνεται
απαραίτητη.
Όσοι ξεκινούν νωρίς θεραπεία, παρατηρούν
μια εξασθένιση των συμπτωμάτων μέσα σε μερικές μόλις εβδομάδες, χωρίς κάποιες μόνιμες
αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, μετά το πέρας της θεραπείας.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
American Psychiatric Association (2013). Διαγνωστικά Κριτήρια DSM-V. Μετάφραση-Επιμέλεια: Κώστας Γκοτζαμάνης. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας.
Brisch, K. H. (2012).
Treating attachment disorders: From theory to therapy. New York, NY:
The
Guilford Press.
Chambless, D. L., Gillis, M. M., Tran, G. Q. & Steketee, G. S.
(1996). Parental bonding reports of
clients with obsessive-compulsive disorder and agoraphobia.Clinical
Psychology & Psychotherapy, 3(2), 77–85.