Δρ. Ευανθία Μιχάλαινα
Τακτικό Μέλος της Επιτροπής Διαχείρισης
Σχετικά με το νέο Κανονισμό Κοινωνικού Παντοπωλείου που ψηφίστηκε εχθές στις 23/10/2024 από το Δήμο Σαλαμίνας
Μετά από 13 χρόνια (από το 2011), επικαιροποιήθηκε επιτέλους ο νέος Κανονισμός του Κοινωνικού Παντοπωλείου (εφ’εξής ΚΠ) Σαλαμίνας.
Μία δομή ανάμεσα στις 335 κοινωνικές δομές που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την κοινωνική σίτιση (Food Banks).
Μεταξύ των πρώτων αρχών / αξιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι η ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ, η ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟΤΗΤΑ, και η προσπάθεια για την ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ όλων των ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων.
Όλες οι Κοινωνικές Δομές που διέπονται από τις παραπάνω αρχές και αξίες, όπως για παράδειγμα το Κοινωνικό Παντοπωλείο, χρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ένα Καταστατικό Λειτουργίας Κοινωνικού Παντοπωλείου επομένως, που να τονίζει τις αρχές αυτές, ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ, ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ για τη βελτίωση δραστηριοτήτων κλπ παίζει τεράστιο ρόλο όχι μόνο στην ωφέλεια των αιτούντων, όχι μόνο στη συνέχιση των χρηματοδοτικών ροών, αλλά και στην έξωθεν καλή μαρτυρία του Δήμου μας.
Με πολύ αγώνα προσωπικό αλλά και τη συμβολή όλων (Συμπολίτευσης και Αντιπολίτευσης) (και οφείλω να ευχαριστήσω γι’αυτό) εισάγεται πλέον το δικαίωμα της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ του ΚΠ να προβαίνει σε δειγματοληπτικό έλεγχο των εγγράφων που συνοδεύουν τις αιτήσεις των υποψήφιων ωφελούμενων.
Μέχρι εχθές, τα μέλη της Επιτροπή Διαχείρισης του ΚΠ απλώς υπέγραφαν σε μία λίστα που τους δείκνυαν οι Κοινωνικές Υπηρεσίες του Δήμου, χωρίς να έχει κανείς τη δυνατότητα να προβαίνει σε κανενός είδους έλεγχο !!!
Πέραν απ’αυτήν την – πολύ σημαντική – προσθήκη όμως, το νέο Καταστατικό Λειτουργίας, πέραν της εμφανίσεώς του που θα τη χαρακτήριζα εξαιρετικά αδύναμη (σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα Καταστατικά άλλων Δήμων που έχω διαβάσει), έχει σημαντικές ελλείψεις.
Για παράδειγμα:
α) Το Άρθρο 2 του Νόμου 4071/2024 « Κοινωνικά Παντοπωλεία»1 , ορίζει την επωνυμία της Επιτροπής Διαχείρισης του Κοινωνικού Παντοπωλείου ως «Επιτροπή Διαχείρισης», ενώ στο νέο καταστατικό αναγράφεται ως «Δημοτική Επιτροπή», υπονοώντας ότι πρόκειται για Επιτροπή ελεγχόμενη από το Δήμο και αναιρώντας τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της και αντικειμενικό πνεύμα της που θα πρέπει πάντα να διέπει τον εποπτικό της ρόλο.
β) Η επιλογή των ωφελουμένων πλέον θα γίνεται ΕΤΗΣΊΩΣ και όχι δύο φορές το χρόνο. Συγκεκριμένα θα γίνεται κάθε ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ.
Αυτή η τροποποίηση είναι ακατανόητη σε μία εποχή που η φτωχοποίηση πολλών συμπολιτών μας είναι προ των πυλών και όπου η επιλογή ωφελούμενων θα πρέπει να γίνεται πολύ συχνά. Η δε μείωση από δύο σε έναν μήνα το χρόνο αφήνει ελάχιστα περιθώρια σφάλματος σε κάποιον που προσπαθεί εμπρόθεσμα να υποβάλλει μία αίτηση. Δηλαδή κόσμος που δεν έχει να φάει (πόσο μάλλον διαθέτει ίντερνετ και υπολογιστή), θα έχει πλέον ΜΟΝΟ ΕΝΑΝ ΜΗΝΑ το χρόνο την ευκαιρία να υποβάλλει αίτηση στο Κοινωνικό Παντοπωλείο !!!
γ) Η επιλογή των ωφελούμενων αφορά μόνο «Έλληνες δημότες Σαλαμίνας». Τραγικό !! Αυτό έτσι και το διαβάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αποσύρει τη χρηματοδότηση ΕΧΘΕΣ καθώς προσκρούει σε ένα σωρό διατάξεις του Ευρωπαϊκού Κανονιστικού Πλαισίου περί κοινωνικής ισότητας. Τι θα πει «Έλληνες» ? Και τι θα πει «δημότης Σαλαμίνας»? Εχθές υπέβαλλα Πρόταση για την τροποποίηση αυτής της απίστευτης ρήτρας, αντικαθιστώντας με τις φράσεις «ανεξαρτήτως ιθαγένειας» και επίσης «που μπορεί να αποδείξει ότι βρίσκεται σε διαδικασία μεταδημότευσης στη Σαλαμίνα».
δ) Επίσης στο Νόμο αναφέρεται ρητά ότι η Επιτροπή Διαχείρισης προβαίνει σε εξαμηνιαίο απολογισμό και ενημέρωση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου. Συγκεκριμένα Ο ΝΟΜΟΣ αναφέρει: «Η επιτροπή διαχείρισης υποχρεούται να παρουσιάζει ανά εξάμηνο, στην οικονομική επιτροπή έκθεση πεπραγμένων και διαχειριστικό απολογισμό. Η οικονομική επιτροπή εγκρίνει με απόφασή της το διαχειριστικό απολογισμό. Η απόφαση αναρτάται στην ιστοσελίδα του δήμου …».
Καμία τέτοια μνεία δεν γίνεται στο νέο Καταστατικό.
ε) Στο νέο Καταστατικό έχουν αρθεί οι διατάξεις περί Συστήματος καταγραφής δωροεπιταγών, χρημάτων κλπ και παραμένουν μόνο οι διατάξεις περί συστήματος καταγραφής των προϊόντων !!! Για ποιο λόγο? ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ότι γνωρίζουμε στην 1 https://www.lawspot.gr/nomikes-plirofories/nomothesia/n-4071-2012/arthro-2-nomos-4071-2012-koinonika arthro-2-nomos-4071-2012-koinonikapantopoleia
Επιτροπή Διαχείρισης ότι ΚΑΙ χρήματα καταβάλλονται υπέρ του ΚΠ και Δωροεπιταγές?? Στον Οδηγό ωστόσο του Υπουργείου Εργασίας σχετικά με τις κοινωνικές δομές αναγράφεται ΣΑΦΩΣ ότι το Σύστημα καταγραφής θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα αυτά και μάλιστα να είναι ψηφιακό ώστε να συνδέεται «με τα Κεντρικά».
στ) Στο νέο Καταστατικό δεν γίνεται καμία απολύτως μνεία σχετικά με το δικαίωμα της Επιτροπής Διαχείρισης να έχει πρόσβαση στο Σύστημα καταγραφής προϊόντων, χρημάτων, δωροεπιταγών, κλπ.
ζ) Δεν γίνεται καμία απολύτως μνεία για επεξεργασία στατιστικών στοιχείων, για ενημέρωση της Τοπικής Κοινωνίας και για πολλά πολλά άλλα ακόμα …
Εκλείπει δηλαδή πλήθος πληροφοριών και οι οποίες προκύπτουν ως υποχρεωτικές τόσο από το εθνικό, όσο και από το Ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο ούτως ή άλλως πρέπει να τηρηθεί, αλλά και από τις εμπειρίες και γνώσεις που έχουμε αποκομίσει ως Επιτροπή Διαχείρισης του Κοινωνικού Παντοπωλείου τον τελευταίο χρόνο.
Για τους παραπάνω λόγους, και αφού ευχαρίστησα για το ότι το θέμα του δειγματοληπτικού ελέγχου συμπεριελήφθη στον νέο Κανονισμό, αλλά και για την αγαστή συνεργασία της Επιτροπής Διαχείρισης με τις Κοινωνικές Υπηρεσίες του Δήμου,
Αιτήθηκα εχθές στην Αντιπολίτευση την οποία εκπροσωπώ στο Κοινωνικό Παντοπωλείο να υποβάλλει στον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου λίστα με τις παρατηρήσεις μου που θα πρέπει οπωσδήποτε να ενσωματωθούν στον νέο Κανονισμό και πρότεινα να ΜΗΝ ΨΗΦΙΣΤΕΙ αυτός, εάν αυτές δεν ενσωματωθούν.
Δεδομένου ότι ο νέος Κανονισμός καμία σχέση δεν έχει με έναν αξιοπρεπή, καλογραμμένο Κανονισμό Λειτουργίας Κοινωνικού Παντοπωλείου που παρουσιάζει τις αρχές της Διαφάνειας, της Εποπτείας, της Αμεροληψίας, της Κοινωνικής Ισότητας, της Προστασίας των Ευάλωτων, ούτε χαρακτηρίζεται από γνώση σε ότι αφορά τους κανόνες του Ευρωενωσιακού Γίγνεσθαι, το οποίο και μας χρηματοδοτεί !!
Δυστυχώς το αλισβερίσι του πολιτικού ανταγωνισμού υπερίσχυσε της προστασίας των ευάλωτων του Δήμου μας, και έτσι ο νέος Κανονισμός που πρότεινε η Διοίκηση Παναγόπουλου ψηφίστηκε από τους δημοτικούς του συμβούλους (που αποτελούν και την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο), αγνοώντας το αίτημα της Αντιπολίτευσης για βελτίωση του Κανονισμού Λειτουργίας του Κοινωνικού Παντοπωλείου.
Δεν πειράζει όμως, εγώ θα θεωρήσω ότι δεν υπήρχε ικανός χρόνος για να διαβάσει η δημοτική Αρχή τις σημειώσεις μου και γι’αυτό παραμένω στη διάθεσή της (όπως το δήλωσα και το δηλώνω) για τη βελτιστοποίηση του περιεχομένου του κειμένου,
Προς όφελος της εύρυθμης λειτουργίας του Κοινωνικού Παντοπωλείου, προς όφελος των συνδημοτών μας και με σεβασμό στις αρχές της Διαφάνειας και της Ισότιμης μεταχείρισης των ωφελούμενων καθώς και του γράμματος του Ευρωπαϊκού Νόμου. Στο κάτω - κάτω, η χρηματοδότηση του Κοινωνικού Παντοπωλείου της Σαλαμίνας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα πρέπει να κινδυνεύσει λόγω ενός Κανονισμού Λειτουργίας με σοβαρές αδυναμίες.
*η Δρ. Ευανθία Μιχάλαινα είναι
Ειδική Επιστήμων στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ)
Σύμβουλος της Κομισιόν
Adjunct Καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Sunshine Coast της Αυστραλίας