Διάλεξη της Ελένης Κονσολάκη-Γιαννοπούλου (Επίτιμη Διευθύντρια Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων) με τίτλο «Ανασκαφή μυκηναϊκών τάφων στη Σαλαμίνα». Η διάλεξη πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου την Τρίτη 03 Μαρτίου 2020, στις 18:00 στο Αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (Τοσίτσα 1).
-->
Το Μυκηναϊκό Σεμινάριο είναι συνάντηση αρχαιολόγων και φοιτητών με σκοπό την παρουσίαση και συζήτηση του εν εξελίξει ή πρόσφατου έργου –ερευνών πεδίου και μελετών– στον τομέα των Μυκηναϊκών σπουδών. Οι παρουσιάσεις του Μυκηναϊκού Σεμιναρίου έχουν τη μορφή 45λεπτων εισηγήσεων τις οποίες ακολουθεί συζήτηση.
Η ύπαρξη ενός μεγάλου ΥΕ ΙΙ-ΙΙΙ νεκροταφείου στο ανατολικό τμήμα της σύγχρονης πόλης της Σαλαμίνας είναι καλά τεκμηριωμένη από παλαιά και νέα ευρήματα που έχουν έλθει στο φως στην περιοχή μεταξύ του λόφου του Προφήτη Ηλία και της ακτής νότια αυτού. Μια μικρή ομάδα μυκηναϊκών τάφων που ανήκαν σε εκείνο το νεκροταφείο αποκαλύφθηκε το 1995 σε σωστική ανασκαφή κοντά στην εκκλησία της Αγίας Κυριακής. Μολονότι οι τάφοι ήταν μερικώς κατεστραμμένοι ή διαταραγμένοι στους νεότερους χρόνους, η ανασκαφή τους απέδωσε πολύ σημαντικά ευρήματα, τα οποία δεν έχουν δημοσιευθεί και παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο Μυκηναϊκό Σεμινάριο.
Ένας κιβωτιόσχημος τάφος, το μεγαλύτερο μέρος το οποίου είχε καταστραφεί από παράνομη εκσκαφή, ήταν πλούσιος σε ορειχάλκινα κτερίσματα. Στο σωζόμενο τμήμα του βρέθηκαν μια αιχμή δόρατος, ένα εγχειρίδιο, μια σμίλη, έξι αιχμές βελών και δύο δισκάρια ζυγού. Πήλινα αγγεία δεν βρέθηκαν αλλά ο τάφος μπορεί να χρονολογηθεί στην ΥΕ ΙΙΑ από τα όστρακα της εσωτερικής επίχωσής του.
-->
Ένας θαλαμωτός τάφος περιείχε συνολικά 41 πήλινα αγγεία, τα οποία συμπεριλάμβαναν γραπτή κεραμική εξαιρετικής ποιότητας, καθώς και μερικά δείγματα επικασσιτερωμένης. Η χρήση του τοποθετείται από τα κεραμικά ευρήματα στις ΥΕ ΙΙΙΑ-Β περιόδους. Τα επικασσιτερωμένα αγγεία αφθο-νούσαν σε έναν άλλο θαλαμωτό, όπου βρέθηκαν μόνο δευτερογενείς ταφές, τοποθετημένες κοντά στα τοιχώματα του θαλάμου μαζί με τα κτερίσματά τους. Τα ευρήματα από εκείνες τις ταφές περιλάμβαναν 85 πήλινα αγγεία, επτά ειδώλια, τέσσερα αντικείμενα από ορείχαλκο (εγχειρίδιο, ξυρό, δίσκο ζυγού και μικρό τριγωνικό εξάρτημα που ίσως ανήκε σε ζυγό), 25 ψήφους περιδεραίων, κατασκευασμένες από υαλόμαζα, φαγεντιανή και στεατίτη επικαλυμμένο με χαλκό, μερικούς κωνίσκους («κουμπιά») από στεατίτη κ.ά. Η κεραμική μαρτυρεί συνεχή χρήση του τάφου από την ΥΕ ΙΙΙΑ1 έως και την ΙΙΙΓ Πρώιμη.
Δείγματα από το οστεολογικό υλικό που συλ-λέχθηκε στην ανασκαφή συμπεριλήφθηκαν σε ένα ευρύτερο ερευνητικό πρόγραμμα για τη συγκριτική μελέτη αρχαίου DNA από διεθνή ομάδα γενετιστών και άλλων επιστημόνων. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από 19 αρχαία άτομα έδειξαν ότι οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι είχαν γενετική συγγένεια, έλκοντας την καταγωγή τους κατά τα τρία τέταρτα από τους πρώτους νεολιθικούς αγρότες της Δυτικής Ανατολίας και του Αιγαίου και κατά το υπόλοιπο ποσοστό από αρχαίους πληθυσμούς σχετιζόμενους κυρίως με εκείνους του Καυκάσου και του Ιράν. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας
δημοσιεύθηκαν στο παγκοσμίου κυκλοφορίας επιστημονικό περιοδικό Nature. The International Weekly Journal of Science το 2017.
Οργανωτική Επιτροπή
Νάγια Πολυχρονάκου-Σγουρίτσα, Ιφιγένεια Τουρναβίτου, Αιμιλία Μπάνου, Αφροδίτη Χασιακού