Η Σαλαμίνα στον παλιό Ελληνικό Κινηματογράφο - 2ο μέρος


 

4) «ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ»

( Ο ΚΟΜΗΤΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΕΪ)-  1960- ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΦΙΛΜ 

Η υπόθεση αυτής της ηθογραφικής ταινίας έχει να κάνει με τη δράση ενός προοδευτικού ιερέα σε ένα χωριό, καθώς προσπαθεί να εμψυχώσει τους κατοίκους και να «ηρεμήσει τα πνεύματα», εν όψει της καταστροφής του κόσμου από τη διέλευση του κομήτη του Χάλεϊ.


Το ιδιαίτερο με αυτή την ταινία είναι ότι έχει γυριστεί εξ ολοκλήρου στο Αιάντειο, στο χωριό, με συμμετοχή ως κομπάρσων όλων των κατοίκων του. Στον ρόλο του δραστήριου ιερέα εμφανίζεται ο Λυκούργος Καλλέργης και δίπλα του συμπρωταγωνιστούν οι: Μάρω Κοντού, Μίμης Στεφανάκος (παλιός ποδοσφαιριστής), Σπύρος Καλογήρου, Χριστόφορος Νέζερ, Αρτέμης Μάτσας, Νάσος Κεδράκας, Σαπφώ Νοταρά κ.α.

«ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ» 1960. Ο ηθοποιός Σπύρος Καλογήρου με κομπάρσους - κατοίκους του Αιαντείου. (Αρχείο -ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ)

Τα γυρίσματα έγιναν στο παρεκκλήσι του Αγίου Αθανασίου (στο χωριό), στην παλιά εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου, στην ταβέρνα της οικογένειας Βασίλη Βασιλείου και στην παλιά ταβέρνα του Χατζή ( δεν υπάρχει σήμερα), στο σπίτι της οικογένειας Γεωργίου Γαβριήλ (οδός Ικάρου), στο δάσος πάνω από το χωριό και στους ελαιώνες κάτω από το Κοιμητήριο. Σε μια σκηνή φαίνονται τρεις γυναίκες να γνέθουν κι αυτές είναι η Μαρία Μπούτση (Κώτσαινα), Ευαγγελία Γαβριήλ (Γιώργαινα) και Δήμητρα Γαβριήλ (Τάσαινα), ενώ οι νεότερες Φροσούλα Μπερή και Ανδριάννα Μπούτση εμφανίζονται σε σκηνές με τον Αρτέμη Μάτσα. Η ταινία προβλήθηκε στη Σαλαμίνα στον καλοκαιρινό κινηματογράφο «Ακταίον» και όπως ήταν φυσικό όλες αυτές τις ημέρες της προβολής το Αιάντειο είχε την τιμητική του!

ΤΟ ΑΙΑΝΤΕΙΟ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΓΥΡΙΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ


Η ταινία  υπάρχει στο διαδίκτυο αλλά  δεν έχει προβληθεί τις τελευταίες δεκαετίες από κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό. 

Σκηνοθεσία: Λίλα Κουρκουλάκου σε σενάριο Βαγγέλη  Χατζηγιάννη.


5) «Η ΕΛΛΑΣ ΧΩΡΙΣ ΕΡΕΙΠΙΑ» - 1965-1966-  Σινεμασκόπ- 

Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ του Άγγελου Λάμπρου που αποτελεί μια πολιτιστική περιπλάνηση στην Ελλάδα του 1966, με  μουσική των Μίκη Θεοδωράκη και Σταύρου Ξαρχάκου κι αφηγητές τον Μάνο Κατράκη και την Καίτη Πάνου.  Ένα μέρος του ήταν αφιερωμένο στην Σαλαμίνα, γυρίστηκε στο νησί με συμμετοχή  κατοίκων ως κομπάρσων και κύριο θέμα τον «παραδοσιακό κουλουριώτικο γάμο». Η πρώτη επίσημη προβολή του έγινε μπροστά σε περιορισμένο αριθμό προσκεκλημένων στον κινηματογράφο «Μαξίμ» των Αθηνών, αρχές Μαρτίου του 1965, ενώ η διάθεση του ντοκιμαντέρ στις κινηματογραφικές αίθουσες και στο εξωτερικό ξεκίνησε από το 1966. 

Τα γυρίσματα στην Σαλαμίνα έγιναν στον Άγιο Χαράλαμπο, στην αυλή των σπιτιών ιδιοκτησίας Μιχ. Σοφρά στην οδό Απόλλωνος και Κοραλή στην οδό Λ. Κουταλιανού, ενώ το βραδινό ψαράδικο γλέντι, όπου νέοι χόρεψαν τον κουλουριώτικο χασάπικο, έγινε στην Μεγάλη Σκάλα, μπροστά από τα σπίτια των οικογενειών Παπανικολάου και Γαλέου. 

Οι τότε δεσποινίδες που έλαβαν μέρος ήταν οι: Σούλη Ροκίδη, Ασήμω Ι. Ράμου, Ελένη Σάντου, Αθηνά Δημητρίου, Λία Μιχαλάκη, Κατίνα Μιχαλάκη, Μαρία Μπακαούκα, Κατίνα Ευαγγ. Λύτρα, Αφροδίτη Βιλλιώτου, Φωτεινή Κόκκινου . 

Επίσης οι κυρίες: Σταυρούλα Δελημιχάλη, Θυμιά Κυρ. Λαϊβερά, Τανή Γεωργ. Δελημιχάλη, Μαριγώ Γ. Κόκκινου, Μαρία Παν. Μπούτση, Βαγγελιώ Βιρβίλη, Ελένη Γ. Μπακαούκα, Λευτεριά Ευαγγ. Περδικούρη, Λουκία Δημ. Σταμπάμπα. 

Και οι κύριοι: Αθ. Κοκλιώτης, Μιχαήλ Αθ. Μίχας, Μίμης Πατάπης, Γιώργος Δρυμούσης κι εκείνοι που χόρεψαν τον χασάπικο στην παραλία της Σαλαμίνας ήταν οι : Ιωάννης Π. Κορρός, Χρήστος Ανδριανός, τα αδέλφια Κοσμάς και Νίκος Καραγιάννης, Δημήτρης Λύτρας και Κωνσταντίνος(Τάκης) Πούτος. Στα όργανα ήταν ο Ανέστης Ανεστόπουλος με τον γιό του. 

«Η  Ελλάς χωρίς ερείπια» 1966. – Ο στολισμός της νύφης.

(Από αριστερά προς τα δεξιά οι κυρίες Θυμιά Λαϊβερά, Σούλη Ροκίδη, Βαγγελιώ Βιρβίλη, Μαριγώ Κόκκινου, Σταυρούλα Δελημιχάλη, Ελένη Σάντου, Κατίνα Μιχαλάκη- κρατά τη μπόλια- Φωτεινή Κόκκινου και στην άκρη δεξιά η Τανή Δελημιχάλη. Στο κέντρο η νύφη- ηθοποιός) 


Οι λήψεις ξεκίνησαν από την οικία του Μιχάλη Σοφρά, όπου έντυσαν και στόλισαν τη νύφη, συνεχίστηκαν στον Άγιο Χαράλαμπο – Παναγιά Μπόσκου όπου έγινε η τελετή της στέψης, έπειτα στην αυλή του Κοραλή όπου έγινε το μεγάλο γλέντι κι οι  γαμήλιοι χοροί, υπό τη γενική επίβλεψη του  κ. Νίκου Σαλτάρη και τελείωσε το βράδυ στη φωταγωγημένη Μεγάλη Σκάλα, όπου μπροστά στα καΐκια, οι παραπάνω νέοι της Κούλουρης χόρεψαν τον μοναδικό κουλουριώτικο χασάπικο χορό. 

Το ντοκιμαντέρ του Άγγελου Λάμπρου προβλήθηκε σε όλη την Ευρώπη κι απέσπασε βραβείο στο Φεστιβάλ της Μόσχας το 1966. Δυστυχώς δεν υπάρχει στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας, ευελπιστώ μήπως βρεθεί στο μέλλον στο αρχείο κάποιου ιδιώτη-συλλέκτη. 

                                                                                    Συνεχίζεται...


*η Ευγενία Σοφρά-Μάθεση είναι Ερευνήτρια Σαλαμινιακής Ιστορίας